De eerste kilometers Oostwaarts

Lieve mensen ,

Een semi-bekende Nederlandse artiest schreef ooit eens "what the fuck schrijf je voor je eerste albums' eerste lijn?". Nu wil het zo zijn dat ik noch een semi-bekende Nederlandse artiest ben, noch dat ik een album schrijf, althans niet een van muzikale aard. Laat ik dus maar gewoon bij het begin beginnen. De komende 9 maanden kunnen jullie hier mijn reis-avonturen volgen, waar ik jullie zo vaak mogelijk deelgenoot van zal proberen te maken.

De reis, die ik samen maak met Joran, begon voor ons op 7 oktober in alle vroegte op Schiphol. Een hele lange tijd naar uitgekeken, en nu was het moment opeens daar! Volgens mij geheel voorbereid stonden we met onze ingepakte backpacks, blauwe regenjassen en winterschoenen klaar voor vertrek. Het was een heel fijn gevoel om zo veel mensen nog een keer te zien die je komen uitzwaaien; iedereen die er was nogmaals bedankt!
Ook het afscheids-biertje werd weer genuttigd (moet kunnen om 08.00 uur), een mooie traditie die is ontstaan bij mijn vertrek naar Zuid-Afrika destijds. Na het onvermijdelijke afscheid dringt opeens het besef zich aan je op, je blijft voor een onbepaalde tijd weg van huis, langer dan ooit tevoren. Gaan we wel leuke mensen ontmoeten? Worden we niet gek van elkaar? Gaan we het reizen überhaupt wel leuk vinden? Deze gevoelens horen er een beetje bij, maar we gingen vol goede moed op weg naar Tallinn, onze eerste bestemming.

In Tallinn vonden we al snel ons hostel, wat zowel een beter bed en douche had dan ik gewend was. Als dit zo blijft wordt het nog goed toeven de komende maanden!
Wat meteen opviel in Tallinn was dat er overal gratis wifi was, kennelijk een "basic human right" in deze stad. Dit was voor mij nogal frustrerend, mede omdat ik besloten heb m'n Iphone driekwart jaar rust te gunnen en in plaats daarvan een zwart-wit Nokia toestel weer uit de kast te halen. Nu merk je pas hoe verslaafd je bent aan je smartphone. Dit pijnlijke besef drong met name door toen ik m'n Nokia horizontaal probeerde te klappen om zo sneller te kunnen sms'en... Not proud of it, dus hopen dat dit gemis snel over gaat. Dit verhaal schrijf ik anderhalve week later, en ik kan met een gerust hart zeggen dat ik nog maar 1 of 2 keer per dag zonder aantoonbare reden op m'n telefoon kijk, een stuk minder dan voorheen. En een batterij met een levensduur van 5 dagen is ook niet slecht ;)

Tallinn is me verder bijgebleven als een schattig, kleinschalig, oud (dit willen ze vooral zelf zijn), langdurig onderdrukt stadje, bewoond door mensen die bizar goed Engels spreken. Een highlight was een bezoek aan een in 2005 verlaten gevangenis, waar alles precies zo is blijven liggen als dat het destijds is achter gelaten. We hadden de mazzel een groep exchange studenten te ontmoeten die daar net zouden beginnen aan een tour, want het gebouw is verder afgesloten voor bezoekers.

Aan het eind van de volgende dag besloten we om al de bus te pakken richting St. Petersburg, waardoor we om 12 uur 's nachts weer bepakt en bezakt klaarstonden op het busstation. De 8 uur durende busreis kende nauwelijks passagiers, dus Joran en ik konden beiden een hele bank bezetten. Dit leidde vervolgens weer tot bizarre slaaphoudingen, waardoor ik toch nog een uurtje of 6 heb gemaakt.
Vooral de Russische grens was een beleving, met veel norse douane beambten. Spreken leek haast een zonde te zijn, dus wij durfden elkaar nauwelijks aan te spreken.

Na een paar uurtjes slaap waren we opeens in St. Petersburg, door locals liefkozend "Peter" genoemd. Meteen een typisch Russische ervaring: mensen in Rusland kunnen totaal niet in de rij staan. Met m'n slaperige hoofd en een backpack op m'n rug een metro kaartje kopen bleek dan ook hele onderneming. Een man vroeg me zelfs of ik eigenlijk wel in de rij stond, omdat ik zo ver van mijn voorganger verwijderd stond. In Nederland is de "personal space" dus aanzienlijk groter. Dit fenomeen is ook duidelijk merkbaar bij het in- en uitstappen van de metro, of bij anderszins drukke aangelegenheden.
Helaas waren we vergeten om het adres van het hostel te lokaliseren, dus zijn we op goed gevoel een metro ingestapt, het centrum in. Ons gevoel bleek helaas niet helemaal juist, waardoor we nog een keer moesten overstappen, en uiteindelijk nog ruim een kwartier moesten lopen. Geen probleem, goede ochtend gymnastiek.

We waren beiden zo kapot van de busreis, dat we na het inchecken nog 7 uur zijn gaan slapen, wat een leuke jetlag tot gevolg had. En dat terwijl we ons maar 2 tijdzones ten Oosten van Amsterdam bevonden.
Later op de avond hebben we de stad verkend, en een aantal dingen vielen ons gelijk op. Ten eerste is de stad vele malen groter dan Tallinn, maar wat ons vooral bezighield: wat zit er in al die grote gebouwen? Nergens een bar of supermarkt te bekennen, dus wij leefden met de overtuiging dat al deze grandeur slechts een grote schijn was.

De tweede dag hebben we gewijd aan de grootste toeristische attractie van de stad, de Hermitage. Een gigantische collectie oude en moderne kunst, waar je op een gegeven moment helemaal duizelig van wordt. Na een tijdje denk je "oh, weer een Rembrandt" en sta je voor je het weet alweer in de volgende, net zo imposante, zaal vol meesterwerken. Uiteindelijk is dergelijk klassiek museumbezoek toch niet aan ons besteed, dus na een kleine 4 uur stonden we weer buiten, en ik betwijfel of we all 3 miljoen tentoongestelde werken hebben gezien. In het museum ben ik nog wel aangesproken door een klein oud Russisch vrouwtje, die me dolenthousiast vertelde wat ik allemaal diende te zien in het museum, maar ook hoe haar ideale man eruit ziet. Ik kwam aardig in de buurt, moet alleen nog bij de marine geloof ik.

Een ander opvallend feit: Rusland kent het Europese begrip hostel niet. Oftewel, de hostels zijn omgebouwde appartementen, zonder een bar, pooltafel, of anderszins "leuke" dingen. Ook verblijven er opvallend veel Russen in de hostels, of zal dat aan het laagseizoen liggen? Onze volgende opdracht was dan ook het vinden van een levendig hostel in Moskou, waar onze keuze uiteindelijk viel op het "Chillax Hostel". Zou dit hostel zijn naam waar gaan maken? Helaas bleek niks minder waar, maar daar kom ik zo op.

De overige 3 dagen in St. Petersburg hebben we doorgebracht bij een scala aan bezienswaardigheden en deels in de Rock-Pub, gelijk gedoopt tot onze plaatselijke stamkroeg. Onder andere naar een kathedraal geweest die leek op een kleinere versie van de St. Pieter in Rome, aldus een beroemd Russisch schrijver. Deze schrijver was ook zo oprecht te vermelden dat hij dit exemplaar van mindere schoonheid vond, iets wat ik met hem eens ben na beide gezien te hebben. Binnen stond een rij die deed geloven dat er gratis geld werd uitgedeeld, of op zijn minst gratis koffie, die hier ook belachelijk duur is. Het bleek dat menen in de rij stonden om een schilderij van de beschermheilige van deze kathedraal een kus te geven.

Een dag later besloten we naar een paleis 30 km buiten de stad te gaan, gebruik makende van een plaatselijk busje waarvan de buschauffeur zo veel haast had, dat het leek alsof zijn vrouw achterin lag te bevallen. Na een flinke tijd in de bus gezeten te hebben merkten we dat het steeds leger werd om ons heen, en na een tijdje bleek onze vrees bewaarheid te worden: hij was ons vergeten en we zijn veel te lang blijven zitten. Een leuke bijkomstigheid is dat we een stukje van het "echte Rusland" hebben gezien, met een Tsjernobyl-achtig stadje waar de mensen er toch een stuk minder netjes uitzagen dan in hartje st. Petersburg. Ook dat is een Russische realiteit, een gigantisch verschil tussen arm en rijk.

Na 4 dagen hier te zijn verbleven, naar onze mening genoeg, was het tijd voor de eerste echte treinreis: de nachttrein naar Moskou! Al waren deze 8 uren nog kort vergeleken met de 140 uur die nog komen gaan, het voelde toch aan als het eerste stukje Trans-Siberië. De trein was heel netjes, met vloerkleden, mooie gordijnen en een mevrouwtje in elke wagon die de boel nauwlettend in de gaten hield. Ook kreeg je keurig een setje lakens voor je uitklapbare bed, waar ik verrassend genoeg prima in paste. Die 8 uren vlogen dan ook voorbij, voornamelijk omdat ik bijna de hele reis heb geslapen. We deelden een coupe met een Nederlandse jongen die we de dag ervoor hadden ontmoet, en die toevallig dezelfde trein nam.

Om 8 uur 's ochtends verlieten we de behaaglijke warmte van onze coupe, en verruilden deze voor de kille ochtend wind op een Moskous' perron. Shit, vergeten het adres op te schrijven van ons hostel, alweer. Dan maar met Erik (de eerder genoemde Nederlandse jongen) mee naar zijn hostel om het daar te achterhalen. Na de metro succesvol genavigeerd te hebben, bleek ons hostel slechts 200 meter verwijderd te zijn van het zijne, en dat in een stad met 12 miljoen inwoners. Dat scheelde toch weer een stuk lopen met een backpack die je na een tijdje toch wat nekpijn oplevert.

Het nieuwe hostel was vergelijkbaar met degene die we achter hebben gelaten in st. Petersburg: saai, veel Russen en weinig gezelligheid. Maar ditmaal wel met een uitstekende massage douche.
De 5 dagen daarna hebben we weer van alles gezien en gedaan (uiteraard het Kremlin, de Red Square en al dat moois), beginnende met 2 walking tours de eerste dag, een die vooral inging op het communisme. Wat me opviel was het heersende pessimisme betreffende de politiek, en het gevoel van machteloosheid gecombineerd met desinteresse om iets te veranderen aan de totalitaire regimes. Want Poetin is gewoon weer een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van het totalitaire Rusland, het lijkt zelfs te verslechteren als ik de verhalen hoor. Laten we hopen dat ik met deze uitspraak niet in de cel naast Pussy Riot beland :)

Daarnaast zijn we hier ook voor het eerst echt uit geweest. Tot onze grote verbazing gaat de plaatselijke jeugd hier los op The Offspring, Bon Jovi en andere jaren 80 hits. Niet vreemd als je je bedenkt dat de 80's hier zijn overgeslagen dankzij het Soviet regime. Ook hebben we in een Lada (oude Soviet auto) gezeten, en als de kroon op deze wonderbaarlijke nacht kwamen we rond 03.00 uur, ergens buiten het centrum, twee Russische dames tegen met ieder een paard, op zoek naar mensen die voor 1000 roebel een ritje wilden maken... Heel random allemaal.

Tenslotte zijn we nog naar een park geweest waar ongeveer alle aspecten van het Soviet tijdperk werden verheerlijkt, met als middelpunt een gigantisch beeld van Lenin himself. Hier hebben we ook een fiets gehuurd, een welkome afwisseling van al dat lopen. En uiteraard kan je dit als echte Nederlander niet overslaan.
Het laatste wat ik nog kwijt wil over Rusland is het bizarre verschil tussen de binnen- en buitentemperatuur hier. Binnen stoken ze de boel gerust op tot 27 a 30 graden, terwijl het buiten ijskoud is. Dit geld net zo goed voor restaurants, ons hostel en zelfs de metro.

Vandaag hebben we ingeslagen voor de "echte" Trans-Siberië reis die morgen begint, waarin ons dieet zal bestaan uit noodles, thee en broodjes Nutella. Prima dieet voor 3 dagen lijkt me. Na deze trip komen we aan in Krasnoyarsk, een stadje in Siberië waar we 2 dagen zullen verblijven voordat we verder reizen richting het Baikal meer, Mongolië, en uiteindelijk Beijing. De temperaturen zullen dan ook aanmerkelijk gaan zakken, met minima van rond de -15 (hier is het momenteel nog een schappelijke 10 graden). Ik verwacht de komende maand ook geen internet te hebben, dus het volgende bericht zal dan ook pas over een week of 4 zijn, ergens in China.

Ik heb ontzettend veel zin om morgen weer op de trein te stappen en echt richting het Oosten te gaan, ben ontzettend benieuwd hoe het er daar uit gaat zien!

Dat was het voor nu, ik hoop dat jullie het eerste verhaal kunnen waarderen :)
Liefs, Jamie